Drugi najveći grad Rusije, Sankt Peterburg, pored toga što je ekonomski, industrijski, naučni i kulturni centar države, u svojoj istoriji krije jednu od najdužih bitaka Drugog svetskog rata. Nemačka je pod šifrovanim nazivom Operacija Severna svetlost, 8. septembra 1941. godine otpočela opsadu Lenjingrada. Opsada koja je trajala 872 dana rezultirala je odbranom grada, kao i kasnijim velikim ponosom nacije, jer „Troja je pala, Rim je pao, Lenjingrad nije pao„.
Prema Hitlerovom naređenju nemačke snage nikad nisu pokušale da zauzmu Lenjingrad, već su sistematski pokušavale da izgladne stanovništvo koje nije imalo odakle da se snabdeva hranom.
Nemci su blokirali sve puteve snabdevanja do Lenjingrada i njegovih predgrađa, osim jedinog koridora preko jezera Ladoge. Ledeni put preko jezera, nazvan „Put života“ se mogao koristiti samo zimi, a u ostatku godine su korišćeni brodovi za donošenje hrane, kao i za evakuaciju civila.
Nedostatak električne energije, nafte i uglja doveo je do zatvaranja fabrika. Napravljeni su planovi za seču šuma ali zbog nedostatka alata i radnika samo 1% od isplanirane seče je sproveden.
Opsada grada se nastavila sve do operacije Iskra, ofanzive vojnika iz Lenjingradskog i Volkovskog fronta, koja je otpočela 12. januara 1943. godine.
Jedinice Crvene armije savladale su nemačka utvrđenja južno od jezera Ladoga i time otvorile kopneni put ka Lenjingradu. Nemci su proterani iz predgrađa i time je 18. januara 1944. godine završena opsada.
Godinama posle rata govorilo se o kanibalizmu unutar zidina Lenjingrada, no takve glasine nikada nisu potvrđene. Međutim, ono što će ostati upisano u knjigama istorije je da je jedan grad uspeo da se odbrani od nepobedive nemačke vojske.
Opsada Lenjingrada je obeležena Zelenim pojasom slave kao i mnogim spomenicima, a ruski turistički vodiči u današnjem Sankt Peterburgu, tvrde da je još uvek opasno ići u šetnju u parkovima palate tokom oluja sa grmljavinom jer šrapneli zaostali u drveću privlače munje.
